نام فایل : قلندریه در تاریخ

فرمت : .ppt

تعداد صفحه/اسلاید : 31

حجم : 2729 کیلوبایت

بسم الله الرحمن الرحیم
*
قلندریه در تاریخ
*


نظریه های انتقادی
استاد: دکتر گیویان
ارائه: جواد جلوانی
پاییز 1390
*
جنبش قلندریه یک جنبش چند ساحتی است. با یک نگاه منشوری می توان در آن رنگ های بی شماری دید: از مزدک گرایی و آیین های ایرانی کهن گرفته تا راه و رسم جوانمردی و عیاری و فتوت، تا عناصری از آیین خرم دینان تا اندیشه هایی از گنوستیسیم و عرفان اسلامی در صورت مکتب ملامتیان نیشابور تا گرایش های قرمطیانه و شیعی و حروفی و اهل حق –تصویری متناقض از مردمی که از یک سوی با ثروت های بزرگ و تعدد زوجات و نظام برده داری و قتل نفس و تباه کردن طبیعت و آلودن محیط زیست مخالف اند و از سوی دیگر، و دورانی دیگر، جز دریوزه و گدایی کاری از ایشان دیده نمی شود.
*
در کلام قرآن و پیامبر (ص) فتیان = عیار = شاطر آمده است اما در رهگذر زمان دزدی و راهزنی هم بدان افزوده شده است.

در قرن یازدهم و دوازدهم، آنچه از راه و رسم قلندر باقی مانده بود سر و شکل عجیب و غریب این قلندران بوده، که حتی دیگر تراشیدن سر را هم به عکس آن بدل کرده بودند و آیین قلندر از صورت اصلی خود منحرف شده و تبدیل گردیده به مجموعه ای رسوم و تشریفات و قیدها.

قلندر تاریخی، در مجموع، چهره ای منفی و منفور دارد. حال آنکه قلندر اسطوره ای، یا قلندر شعر سنائی و عطار و حافظ، چهره ای ملکوتی و فراتر از حد انسان دارد.
*
نمی توان ثابت کرد که جهان بینی یک صوفی قرن چهارم عین جهان بینی یک صوفی در قرن هفتم است، به طریق اولی نیز نمی توان گفت که قلندریان قرن چهارم، که در اسرار التوحید به ایشان اشاره شده است، دقیقا همان افکار و رفتارهایی را داشته اند که قلندریان قرن هفتم و هشتم، اما از نظر مورخان و نگاه مردم همه آنها زیر عنوان کلمه قلندر قرار می گرفته اند.

بعدها در کنار کلمه «قلندر» دو عنوان جولقی و جوالقی و نیز حیدری و گاه در صورت جمع حیادره نیز بر این عنوان افزوده شده است.
*
*

*
*
*
*
*
شب دراز است و قلندر بیدار
از قلندر هویی، از خرس مویی
مثل عروس قلندرها (بی لباس کافی برای پوشانیدن همه بدن)
قلندری به درازای موی سر نیست
یک مویز و چهل قلندر
....